Coucoumbre
Trollius europaeus
Ranunculaceae
Àutri noum : Làudio, Lóudio, Pairoulet.
Noms en français : Trolle d'Europe, Boule d'Or.
Descripcioun :Lou coucoumbre (en Ubaio, J.R. Fortoul, op.cit.) o laudìo e paroulet (en Tiniò, J.L. Domenge, op.cit.) es uno meno de gros boutoun d'or que trachis dins li prado de mountagno.
Usanço :Es uno planto empouisounanto qu'a pouscu servi en Russìo coume remèdi (vèire çai-souto). Au nostre es uno di flour, emé li péuno, à èstre acampado pèr li fèsto, la Festo-Diéu en Ubaio e pèr Marìo en Tiniò : Èro culi "en Uiou en li prat d'Araminos, à l'ibac". Se metié de bouquet "à l'autar de la Madono al mes de mai" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 61)
.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Trollius
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2 à 3,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 700 à 2400 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Prado umido
- Palun
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Trollius europaeus L., 1753
Erbo-di-mousco(-di-fueio-luencho)
Epipactis distans
Orchidaceae
Nom en français : Epipactis à feuilles distantes.
Descripcioun :Aquesto erbo-di-mousco trachis en mountagno subretout dins li pinèdo à pin-gavot. Es uno planto rèdo e drecho que porto de fueio de 30 à 70 mm, espassejado, un pau redouno e subretout dreissado contro la cambo à 30-60°. Lou bout de la labreto (epichile) èi blanc alor qu'avans èi marroun (ipochile). Li tepalo d'en dedins soun pulèu un pau roso. Poudèn apoundre que li poulinìo parton en douliho après quàuqui ouro (mai pas dessuito).
Usanço :Lis erbo-di-mousco podon servi à sougna li plago e à neteja (detergènto).
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 100 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Epipactis
Famiho : Orchidaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 14 à 16 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 800 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Pinedo
- Bos caud
- Óuriero de bos
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éuropenco-Sud
Ref. sc. : Epipactis distans Arv.-Touv., 1872
(= Epipactis helleborine subsp. orbicularis (K.Richt.) E.Klein, 1997 )